Σύντομο βιογραφικό
Ιστορικός με κύρια πεδία έρευνας τη σύγχρονη ελληνική, ευρωπαϊκή και παγκόσμια ιστορία, τη διπλωματική ιστορία, την ιστορία και φιλοσοφία του διεθνούς δικαίου και την ιστορία των διεθνών σχέσεων. Οι μελέτες μου επικεντρώνονται στην ανάλυση της θεωρίας και δράσης των διεθνολόγων του 19ου και 20ου αιώνα, ενώ στη διατριβή μου παρουσιάζεται ο βίος και η πολύπλευρη δράση του Νικολάου Πολίτη (1872-1942), Γάλλου διεθνολόγου, ακαδημαϊκού και θεωρητικού του διεθνούς δικαίου, Έλληνα διπλωμάτη και πολιτικού, διεθνούς δικηγόρου και διαιτητή κατά την περίοδο του μεσοπολέμου. Σημαντικό πεδίο έρευνας μου αποτελεί η διερεύνηση της λειτουργίας διεθνών θεσμών του μεσοπολέμου: πολιτικών (Κοινωνία των Εθνών), νομικών (Διαρκές Δικαστήριο Διεθνούς Δικαιοσύνης) και ακαδημαϊκών (Ακαδημία της Χάγης, Ινστιτούτο Διεθνούς Δικαίου κ.α.), η μελέτη των απαρχών της διακρατικής συνεργασίας σε διάφορους καίριους τομείς, όπως η διατήρηση της διεθνούς ειρήνης, μέσω της δημιουργίας ενός συστήματος συλλογικής ασφάλειας, το καθεστώτος προστασίας των μειονοτήτων (κυρίως της περιοχής των Βαλκανίων) και η πορεία προς την αναγνώριση των δικαιωμάτων του ανθρώπου στη διεθνή σκηνή. Περαιτέρω, έχω μελετήσει την ιστορική πορεία του διεθνούς ποινικού δικαίου (εγκλήματα πολέμου, αναγνώριση της γενοκτονίας, διεθνής καταστολή της τρομοκρατίας), την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής ιδέας και ενοποίησης στα χρόνια του μεσοπολέμου, ζητήματα παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου και νομιμοποίησης της παρουσίας των Συμμαχικών στρατευμάτων στη Θεσσαλονίκη 1915-1919, θέματα εβραϊκής ιστορίας της Θεσσαλονίκης και ζητήματα που άπτονται της συγκρότησης του ελληνικού κράτους (ζητήματα διοικητικής ενσωμάτωσης των «Νέων Χωρών»/εκκλησιαστικό ζήτημα και σχέσεις με Οικουμενικό Πατριαρχείο /μουσουλμανική μειονότητα Θράκης). Τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιούμαι επιπλέον στην ανάδειξη της τοπικής ιστορίας σε επίπεδο Δήμων και Περιφέρειας, μέσω της χρήσης ψηφιακών μέσων.
Διδασκαλία μαθημάτων
2022-
Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος
Πανεπιστημιακή υπότροφος-Τμήμα Βιβλιοθηκονομίας, Αρχειονομίας και Συστημάτων Πληροφοφόρησης
Διδασκαλία
- 2025: «Αρχεία και οργάνωσή τους» (Δ΄Εξαμήνου)
- 2024:
- «Ιστορία του νεοελληνικού κράτους και αρχεία» (Ε΄ εξαμήνου)
- «Θεσμοί της ΕΕ και αρχεία» (Ε΄ Εξαμήνου)
- «Διαχείριση Ενεργών Αρχείων»(Ζ΄ Εξαμήνου)
- 2023: «Διαχείριση Ενεργών Αρχείων» (Ζ΄ Εξαμήνου)
- 2022: «Διαχείριση Ενεργών Αρχείων» (Ζ΄ Εξαμήνου)
Υποβοήθηση σε μάθημα
- 2025: «Πρότυπα περιγραφής» (Η΄ Εξαμήνου)
2021-
Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Μέλος ΣΕΠ
- Μεταπτυχιακό πρόγραμμα ΣΕΙ «Νεώτερη και Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία»
- 2021-2022 (χειμερινό εξάμηνο):
Αυτόνομη Διδασκαλία: ΘΕ ΣΕΙ53 «Ο ελληνικός γεωγραφικός χώρος και οι Μ. Δυνάμεις (1800-1922)» - 2021-2023:
Επίβλεψη 3 διπλωματικών εργασιών ΣΕΙΔΕ
- 2021-2022 (χειμερινό εξάμηνο):
- Μεταπτυχιακό πρόγραμμα ΙΤΑ «Σύγχρονος ιταλικός πολιτισμός και ειδικά ζητήματα ορολογίας και ερμηνείας»
- 2023-2024 (εαρινό εξάμηνο)
- 2024-2025 (χειμερινό και εαρινό εξάμηνο)
Αυτόνομη Διδασκαλία: ΘΕ ΙΤΑ64 «Η πολιτική σκέψη στην Ιταλία του 20ου αιώνα. Πολιτικές θεωρίες, διεθνείς σχέσεις και διπλωματία» - 2025 (εαρινό)
Επίβλεψη 2 διπλωματικών εργασιών ΙΤΑΔΕ
2020-2021
Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
Τμήμα Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης
[στο πλαίσιο της Πράξης «Απόκτηση Ακαδημαϊκής Διδακτικής Εμπειρίας σε Νέους Επιστήμονες Κατόχους Διδακτορικού 2020-2021 στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής»]
- Αυτόνομη Διδασκαλία:
- Νεότερη και Σύγχρονη Ευρωπαϊκή Ιστορία
- Νεότερη Ελληνική Ιστορία
Δημοσιεύσεις
ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΑ
1. Μαριλένα Παπαδάκη, Μεταξύ ελευθερίας και τάξης: η διαμόρφωση της διεθνούς κοινωνίας και ο Νικόλαος Πολίτης (1872-1942) (προλεγόμενα Robert Kolb), Αθήνα : Αλεξάνδρεια [σε διαδικασία έκδοσης]
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
2. 100 χρόνια από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, (Επιμ.) Μαριλένα Παπαδάκη, Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Ιδρύματος Κ. Κούφα, 2015.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ, ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥΣ ΤΟΜΟΥΣ
Διδακτικό εγχειρίδιο
3. Marilena Papadakis, Favio Farinella, “Orígenes y consolidación del derecho internacional público” στο Favio Farinella, Jimena Quesada, Raba, Papadakis, Cartolano, Bariffi, Medel, Derecho Internacional Público del siglo XXI y Pospandemia, Mauriticus: Editorial académica española, 2021 (pp. 605), 27-60.
Περιοδικά με διαδικασία αξιολόγησης
4. Papadaki, Marilena, « L’action des juristes internationalistes au service de la paix internationale à la fin du XIXe siècle : le cas de Nicolas Politis (1872-1942) », Du Pacifisme à la culture de la paix, Cahiers de la Méditerranée, no 91, déc. 2015, pp. 21-31.
5. Papadaki, Marilena, « Nicolas Politis, une approche biographique », Monde(s), Profession : Juristes internationalistes, n° 7 mai 2015, pp. 45-64.
6. Papadaki, Marilena, “The Government Intellectuals: Nicolas Politis-An Intellectual Portrait”, European Journal of International Law, 2012 23: pp. 221-231 (contribution au symposium “The European Tradition in International Law: Nicolas Politis”).
Συμμετοχή σε συλλογικούς τόμους:
7. Papadaki Marilena, “Creating traditions of international justice: the case of Nicolas Politis”, in P. Sean Morris (ed.), Transforming the politics of international law: The advisory committee of jurists and the formation of the World Court in the League of Nations, London: Routledge, 2022, pp. 199-212.
8. Παπαδάκη Μαριλένα, «Επίκαιρες πτυχές μιας ατελούς ενσωμάτωσης: η περίπτωση των «Νέων Χωρών» [σχέσεις Ελλάδας με Οικουμενικό Πατριαρχείο/μουσουλμανική μειονότητα Θράκης], Γ. Βούλγαρης, Κ. Κωστής, Σ. Ριζάς (επιμ.), Ο Μεγάλος Μετασχηματισμός: κράτος και πολιτική στην Ελλάδα του 20ού αιώνα, Διαδρομές Ιστορίας, Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη, 2020, σσ. 274-306.
9. Papadaki Marilena, “French international lawyers in the service of international peace during the early 20th century: the case of Nicolas Politis (1872-1942)” in J. Olmstead (Ed.), Reconsidering Peace and Patriotism during the First World War, New York: Palgrave Macmillan, 2017, pp. 47-60.
10. Papadaki Marilena, “Kalliopi Koufa (1936- ): first Greek female academic of Public International Law” in Immi Tallgrenn (ed.), Portraits of Women in International Law: New Names and Forgotten Faces, Oxford: Oxford University Press, 2022, Portrait 33, pp. 391-399.
Πρακτικά Συνεδρίων-Ημερίδων
11. Παπαδάκη, Μαριλένα, «Η ανάδυση της διεθνούς ευθύνης μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο», στο Μαριλένα Παπαδάκη (επιμ.), 100 χρόνια από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Ιδρύματος Κ. Κούφα, 2015, σσ. 72-85.
12. Παπαδάκη Μαριλένα «Η στρατιά της Ανατολής (1915-1919) υπό το φως των νομικών πηγών: ζητήματα νομιμοποίησης και αλληλεπίδρασης με τις τοπικές κοινότητες», Πρακτικά Διεθνούς Διημερίδας «Η Στρατιά της Ανατολής στη Θεσσαλονίκη, 1915-1918: η πόλη και οι αναπαραστάσεις της», (Βυζαντινό Μουσείο, 18-19 Σεπτεμβρίου 2018), Θεσσαλονίκη: Βυζαντινό Μουσείο Θεσσαλονίκης, 2020, σ. 91-101.
13. Παπαδάκη Μαριλένα «Ελληνογαλλικές σχέσεις κατά τη Συνδιάσκεψη της Ειρήνης (1919): η περίπτωση του Νικολάου Πολίτη (1872-1942)», στο «1919 Η σύνοδος ειρήνης του Παρισιού μέσα από το πρίσμα των γαλλοελληνικών σχέσεων των αρχών του 20ού αιώνα», Γαλλική Σχολή Αθηνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», Αθήνα: Εκδόσεις Ασίνη, 2023, σ.113-125.
14. Papadaki Marilena, “The “systematic extermination” of the Christian element as presented before the Committee of the Authors of War Crimes and Penalties”, in Taner Akcam, Theodosios Kyriakides and Kyriakos Chatzikyriakidis (Ed.), “The Genocide of Christian populations in the Ottoman Empire and its aftermath (1908-1923), Routledge, 2023, pp. 173-197.
15. Papadaki, Marilena, “The Hungarian Optans Cases before the Romanian-Hungarian Mixed Arbitration Tribunal: International Lawyers, the League of Nations and the Judicialization of International Relations, in Hélène Ruiz Fabri, Michel Erpelding (Eds.), The Mixed Arbitral Tribunals, 1919-1939: An Experiment in the International Adjudication of Private Rights”, Studies of the Max Planck Institute Luxembourg for International, European and Regulatory Procedural Law 25, Nomos, Luxemburg, 2023, pp. 363-382.
16. Παπαδάκη Μαριλένα, «Πολιτική και εργαλειοποίηση θεσμών διεθνούς δικαίου: η περίπτωση της Σύμβασης της Λωζάννης περί ανταλλαγής των Ελληνικών και Τουρκικών πληθυσμών (1923)», Πρακτικά τόμου «Από τις Σέβρες στη Λωζάνη», Αθήνα: Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Βενιζέλος», σ. 271-296.
17. Παπαδάκη Μαριλένα, «Η νομική σχολή του κοινωνικού αντικειμενισμού και η συμβολή της στην εξέλιξη της διεθνούς ποινικής δικαιοσύνης μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο: η περίπτωση του Νικολάου Πολίτη (1872-1942)», στο «Βιδάλη, Σ., Γασπαρινάτου, Μ., Γεωργούλας, Σ., Θεμελή, Ο., Κασάπογλου Α., Κόρος, Δ., Κουλούρης, Ν.Κ., Κουρούτζας, Χ., Παπανικολάου, Γ., Πέτσας, Γ., Σπυρέα, Σ. και Σταμούλη, Ειρ. [επιμ.], Κοινωνική Πραγματικότητα, κριτικός λόγος και ποινικό φαινόμενο» Πρακτικά 2ου Συνεδρίου Ελληνικής Εταιρείας: συμβολές στο 2ο συνέδριο της Ε.Ε.Μ.Ε.Κ.Ε., Αθήνα: Ελληνική Εταιρεία Μελέτης του Εγκλήματος και του Κοινωνικού Ελέγχου, 2025, σ. 225-241.
Σε εκκρεμότητα δημοσίευσης:
18. Παπαδάκη Μαριλένα, «Από την Επιτροπή Υπευθύνων Εγκλημάτων Πολέμου και Ποινών (1919) στην Επιτροπή για την Καταστολή της Τρομοκρατίας (1937): η πρόσληψη της έννοιας της διεθνούς τρομοκρατίας στον μεσοπόλεμο», Ιστορία του εγκλήματος και της δικαιοσύνης (υπεύθυνη έκδοσης τόμου, Ε. Αβδελά).
Εκπαίδευση
2018-2021
Μεταδιδακτορική έρευνα
Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας (επιβλέπων καθηγητής Ε. Χατζηβασιλείου)
Θέμα έρευνας: «Η Ελλάδα στο Διαρκές Δικαστήριο Διεθνούς Δικαιοσύνης (1920-1940)»
2016
Διδακτορική διατριβή, Doctorat
École des Hautes Études en Sciences Sociales (EHESS-Paris)
Τίτλος διατριβής στη γαλλική: Nicolas Politis (1872-1942) : La science au service de la construction d’une société internationale entre ordre et liberté [Νικόλαος Πολίτης (1872-1942) : η επιστήμη στην υπηρεσία διαμόρφωσης μιας διεθνούς κοινωνίας κρατών μεταξύ ελευθερίας και τάξης]
Επιβλέποντες Καθηγητές: Κώστας Κωστής, Nathalie Clayer
Βαθμός: «Très honorable avec félicitations»
Ημερομηνία λήψης: 14/10/2016
Πεδία έρευνας: Σύγχρονη Παγκόσμια ιστορία, Διπλωματική Ιστορία, Ιστορία Διεθνούς Δικαίου, Ιστορία Διεθνών Σχέσεων
2005
Μεταπτυχιακός Τίτλος, D.E.A. en Histoire et civilisations
École des Hautes Études en Sciences Sociales (EHESS-Paris)
Τίτλος διπλωματικής: “Nicolas Politis (1872-1942) et la notion de la sécurité collective à la SDN” [Νικόλαος Πολίτης (1872-1942) και συλλογική ασφάλεια στην Κοινωνία των Εθνών]
Επιβλέπων καθηγητής: Γεώργιος Β. Δερτιλής
2003
Βασικό Πτυχίο
Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας (ειδίκευση Ιστορία)
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Βαθμός: 8.02/10
2002
Πρόγραμμα “SOCRATES-ERASMUS”
Universidad de Zaragoza, Ισπανία (2ο εξάμηνο)
1998
Trigg Co High School, KY USA
Απολυτήριο λυκείου